· خرابه های تخت جمشید یا پرسپولیس:
در نزدیکی شیراز قراز دارد از شگفت انگیز ترین آثار تاریخی جهان می باشد. این آثار در زمان سلطنت هخامنشیان قصر پادشاهی آنان بود که به دست اسکندر مقدونی به آتش کشیده شد.
· مسجد امام اصفهان:
در زمان شاه عباس در سال 1020 هجری قمری ساخته شد. معمار آن استاد علی اکبر اصفهانی بوده و خطاطی آن را استاد علیرضا عباسی انجام داده است. کاشی کاری این مسجد در جهان بی نظیر و یکی از معتبر ترین آثار معماری و هنری ثبت شده در یونسکو است.
· مسجد کبود تبریز
به دستور دختر جهانشاه آق قویونلو ساخته شده از معماری معتبر اسلامی است، بنای آن در سال 1265 هجری قمری تکمیل گردید.
دهکده صخرهای کندوان درشهرستان اسکو و روستای "اشتبین" درشهرستان جلفا به عنوان دواثرمنحصر به فرد تاریخی و زیبا ازمناطق نمونه گردشگری ازطرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معرفی شده و یکی از بهترین گزینهها برای بازدید گردشگران است
باغ قدمگاه
در دامنه جنوبی کوهستان بینالود، در میان کاسهای که از پیوستن دو تپه به وجود آمده و رو به دشت نیشابور دارد، باغی است که قدمگاه نام دارد.
قدمگاه برخلاف بسیاری از باغهای ایرانی که فضایی خصوصی را تعریف میکنند، از ابتدا به عنوان فضایی عمومی حول مکانی مقدس پدید آمد.
از سوی دیگر برخلاف بسیاری از مکانهای مذهبی که دارای فضای شاخصی با عنوان صحن میباشند، این مکان مقدس با باغی احاطه گشته است.
وجه اشتراک این باغ با دیگر باغهای ایرانی، محصور بودن آن است. همچنان که محصور بودن آن به عنوان مکانی مقدس نیز وجه اشتراک با مکانهای مذهبی، مثل مساجد و زیارتگاهها و تکیههاست.
نقش رستم
"... مپندار که زمزمههای پنهانی و درگوشی بهترین سخن است. بیشتر به آنی فرادار که بیپرده میشنوی..."
این نوشته قسمتی از یکی از کتیبههای متعدد داریوش کبیر در مکانی موسوم به نقش رستم است و چه جایی بهتر از سینه فراخ کوه حسین، تا بخشی از تاریخ کشورمان را بیپرده ببینیم.
باید نقش رستم را دیده باشید تا عظمت و ظرافت کندهکاریهایی در دل کوه را حس کنید.
جاذبههای گناباد
شهر گناباد در جنوب خراسان رضوی بر اساس روایات شاهنامه فردوسی عرصه جنگ و حماسه دوران اساطیری بوده است.
همچنین وجود دو محوطه وسیع باستانی "اروک" و "حصار" به عنوان زیستگاه جوامع باستانی متمدن مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد نمودی عینی از قدمت و ریشههای تاریخی گناباد است.
به گزارش ایرنا، هزار و ۱۱۷رشته قنات و نیز قنات شگفتانگیز "قصبه" یک شاهکار بشری به عنوان نمادی از سختکوشی مردم کویر برای دست یافتن به مایه حیات در این خطه است.
قنات قصبه دارای ۵۰۰حلقه چاه و مادرچاهی به عمق ۳۰۰متر، ۳۲کیلومتر طول و افزون بر ۷۳میلیون مترمعکب حجم خاکبرداری بعد از تحمل چندین زلزله و همچنین خشکسالیهای متمادی هماینک ۱۵۰لیتر در ثانیه آب به مزارع کشاورزان سنتی و خردهمالک جاری میکند.
مسجدجامع گناباد هم یکی دیگر از شاهکارهای مذهبی در خراسان رضوی و از بناهای دو ایوانی است که در سال ۶۰۹هجری قمری ساخته شده و از امتیازات مهم آن وجود کتیبههای کوفی و آجرکاریهای زیبایی میباشد که بر اطراف ایوان قبله آن نقش بسته است.
بر اساس آثار و شواهد موجود ساختمان کنونی مسجدجامع گناباد دارای الحاقاتی میباشد که احتمالا در دوران ایلخانی ایجاد شده است.
دزفول
اینجا شهر گفتوگوی تمدنهاست. جای پای معماری ساسانی و بیزانس و روم شرقی را میتوان در دزفول یافت.
دزفول مکانی بوده برای تبادل فرهنگها. شهری که در آن روزگاری، رومیها میزیستند و بر روی رودخانهاش سد ساختند.
در معماری خانههای کوچک دزفول، از سبک مسجد ایرانی گرفته تا کلیسای رومی و از مکتب ساسانی گرفته تا یونانی همه را میتوان دید. شهری با بافت فشرده که گویی مردمش طاقت دوری از هم را نداشتند که خانههایشان از سه طریق پشتبام، کوچه و زیرزمین به هم راه داشته.
اینجا سرزمینی است که در آن پرتقال و خرما و موز در کنار هم میرویند. باید در کوچههایش گشت، منظره دیوارهایش را دید، روبهروی هر دری ایستاد و سر را تا جایی بالا برد که در آنجا دیوار و آسمان همدیگر را ملاقات میکنند و آنگاه گوش سپرد به همه نجواهای شهر. باید داخل خانهها شد و سرک کشید به شواوانها شوادون به زبان محلی.
راهی زیرزمینی و دور و دراز که گاهی از کنار رودخانه دز سردرمیآورد و بیشتر اوقات از خانه همسایه. این راه زیرزمینی پناهگاه مردم دزفول بود در زمان بمباران هوایی.
وقتی در کوچههای دزفول راه میروی، اگر هم تنها باشی، گویی تنها نیستی. در هر پیچی از کوچه، کوچه هم با تو میپیچد و چشم به آسانی و نرمی میچرخد.
دزفول را در زمان ساسانیان به صورت یک دژ و برای محافظت از پل رودخانه دز استوار کردند و به همین دلیل کالبد شهر شدیداً فشرده است و تمام خانههای ناحیه قدیمی شهر بر زمینهای کوچکی احداث شدهاند.
دزفول از معدود شهرهای ایران است که در معماری آن، آجر پخته به وفور به کار برده شده و گذشته از آنکه دیرپایی آن را باعث شده، اصالت و وقار خاصی نیز به آن بخشیده است.
مسجد تاریخانه دامغان
معماران چیرهدست ایرانی که در زمان ساسانیان با سنتهای کهن معماری آموخته شده بودند، هنوز میتوانستند شاگردانی تربیت کنند که تا قرنها بعد ساختمانهای اعجابآور بنا کنند.
استادان معمارانی که مسجد تاریخانه دامغان را ساختند شاگردان همان استادانی بودند که تاق عظیم تیسفون را چنان ساختند که بیش از هزار سال استعداد معماران جهان را به مبارزه میطلبید.
جز برخی دیوارهای فروریخته و نقشههای پی که از اکتشافات باستانشناسی به دست آمده، قدیمیترین ساختمان اسلامی در ایران، تاریخانه دامغان است. «تاری» به زبان ترکی یعنی «خدای» و «تاریخانه» میشود «خدایخانه».
این ساختمان مظهر عظمت و اعتماد و در عین حال فروتنی است و همواره احساسی از شکوه و زیبایی را در بیننده ایجاد میکند. پایههای عظیم آن محکمتر از حد نیاز به نظر میرسد و از این روست که این بنا را جزو اولین بناهای ضدزلزله در دوران اولیه اسلامی قلمداد میکنند. به هر حال این مکان که به خانه خدا معروف است، هوش عاطفی هر کسی را که ساعتی در آن در سکوت بگذراند، برمیانگیزد.
کاخ ملکه
این کاخ توسط خشایارشا ساخته شدهاست و به نسبت سایر بناها در ارتفاع پایینتری قرار گرفتهاست. بخشی از این کاخ در سال ۱۹۳۱ توسط شرقشناس مشهور، پرفسور هرتزفلد، خاکبرداری و از نو تجدیدبنا شد و امروزه به عنوان موزه و ادارهٔ مرکزی تأسیسات تخت جمشید مورد استفاده قرار گرفتهاست.
ساختمان خزانهٔ شاهنشاهی
این ساختمان که شامل چندین تالار، اطاق و حیاط تشکیل شدهاست با دیوار عظیمی از بقیهٔ تخت جمشید جدا میشود.
کاخ صدستون
وسعت این کاخ در حدود ۴۶۰۰۰ مترمربع است و سقف آن بهوسیلهٔ صد ستون که هر کدام ۱۴ متر ارتفاع داشتهاند، بالا نگه داشته میشدهاست.
کاخ شورا
به این مکان کاخ شورا یا تالار مرکزی میگویند. احتمالا شاه در اینجا با بزرگان به بحث و مشورت میپرداختهاست. با توجه به نقوش حجاری شده از یکی از دروازهها شاه وارد میشده و از دو دروازه دیگر خارج میشدهاست. به این دلیل به این جا کاخ شورا میگویند که در اینجا دوسر ستون انسان وجود داشته که جاهای دیگری نیست و سر انسان سمبل تفکر است.